U Rwanda na DRC Biritegura Gushyira Umukono ku Amasezerano y’Amahoro i Washington: Intambwe Ikomeye mu Guhagarika Imirwano

Washington D.C. – U Rwanda na Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo (DRC) biritegura gushyira umukono ku masezerano y’amahoro ku wa 27 Kamena 2025, mu murwa mukuru wa Leta Zunze Ubumwe za Amerika. Ni intambwe ikomeye mu nzira yo guhagarika imirwano mu burasirazuba bwa Congo, ahaheruka kuba intambara zikomeye zishingiye ku mutwe wa M23.

Aya masezerano aje nyuma y’ibiganiro byimbitse byabereye muri Qatar no muri Amerika, byatangijwe mu rwego rwo gushaka amahoro arambye mu karere. Leta Zunze Ubumwe za Amerika na Qatar ni zo zafashije mu buhuza.

 Ibikubiye mu masezerano

Impande zombi zemeranyijwe kuri ibi bikurikira:

1. Guhagarika imirwano byihuse kandi burundu mu karere ka Kivu y’amajyaruguru.
2. Kugarura abasirikare ku mipaka yemewe, no kurinda ko habaho kwambukiranya imbibi.
3. Kurekura imfungwa za gisirikare n’impunzi zafashwe bugwate.
4. Gushyiraho urwego rw’ubugenzuzi ruzakurikirana ishyirwa mu bikorwa ry’amasezerano.

Impamvu aya masezerano ari ingenzi

• Imirwano hagati ya M23 n’ingabo za Congo (FARDC) imaze imyaka ibiri, yatumye abasaga ibihumbi magana atandatu (600,000) bava mu byabo.
• Ubukungu bw’akarere bwarahungabanye, ubucukuzi bw’amabuye y’agaciro buradindira.
• Abaturage n’imiryango mpuzamahanga basabye ibisubizo birambye ku mutekano.

Nubwo amasezerano ateguwe, haracyari amayobora:

• Kuba amasezerano nk’aya yarigeze gusinywa ariko ntashyirwe mu bikorwa.
• Kutizerana hagati ya Kigali na Kinshasa, cyane ku birebana n’imitwe yitwaje intwaro ikorera ku butaka bwa Congo nka M23 na FDLR.
• Kutagaragaramo uruhare ruhamye rwa Loni n’Umuryango wa Afurika y’Iburasirazuba, bashobora gutanga imbaraga mu ishyirwa mu bikorwa.

Icyakora hari Ingaruka nziza zitezwe nyuma yo gusinya aya masezerano

• Umutekano mu karere uzatuma ubucuruzi, ubuhahirane n’ishoramari byongera kugaruka.
• Amahoro y’akarere ashobora gufasha gukemura ibibazo birimo impunzi n’ubucukuzi bw’amabuye y’agaciro.
• U Rwanda rushobora kongera icyizere ku ruhando mpuzamahanga, by’umwihariko mu mibanire na DRC, USA na Qatar.

Ku wa 27 Kamena 2025, u Rwanda na DRC bitegerejwe i Washington aho bazashyira umukono ku masezerano y’amahoro ategerejwe n’akarere kose. Ni umwanya wo kugarura icyizere, gufunga urupapuro rw’imvururu no kwandika amateka mashya y’ubufatanye, umutekano n’iterambere.